Opis

Rak jelita grubego jest drugim najczęstszym nowotworem złośliwym w Polsce. Każdego roku rozpoznaje się prawie 20 000 nowych przypadków. Rak jelita grubego rozwija się ze zmian łagodnych, tak zwanych polipów. Taka przemiana trwa najczęściej kilkanaście lat. Dlatego też, poddając się badaniu odpowiednio wcześnie i usuwając polipy można zapobiec rozwojowi raka. Wcześnie wykryty rak jest również bardzo często wyleczalny.

Garść statystyk

Codziennie 28 osób umiera w Polsce na raka jelita grubego. Dzięki badaniom przesiewowym mamy szansę zmniejszyć ryzyko śmierci z powodu raka jelita grubego o 60-90 proc. Badanie wykrywa polipy u ponad 25 proc. badanych, a ich usunięcie znacznie ogranicza ryzyko choroby. Bezobjawowy rak wykrywany jest u 1 na 125 badanych.

Częstość występowania polipów i ryzyko ich zezłośliwienia wzrasta z wiekiem. Znacząca większość nowych zachorowań występuje u osób po 65 roku życia. Objęcie programem kobiet i mężczyzn między 50 a 65 rokiem życia ma na celu wykrycie zmian potencjalnie wyleczalnych. W tym wieku 25 % osób ma polipy, a 5% jest zagrożonych rozwojem raka.

Ponadto ryzyko zachorowania na raka jelita grubego jest wyższe u osób, których bliscy krewni mieli rozpoznany ten nowotwór oraz u osób mających chorobę zapalną jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego).

Program badań

Badania wykonywane są dzięki Projektowi „Szanuj zdrowie! Program profilaktyki raka jelita grubego dla mieszkańców powiatu limanowskiego, suskiego, wadowickiego, nowosądeckiego i tatrzańskiego" nr projektu RPMP.08.06.02-12-0343/20, - realizowanego przez Allmedica Sp. z o.o. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020, 8 Oś Priorytetowa Rynek pracy, Działanie 8.6 Wsparcie na rzecz wydłużenia aktywności zawodowej, Poddziałanie 8.6.2 Programy zdrowotne - dofinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego.

Cel badań przesiewowych

Celem projektu jest rozwój społeczny, podniesienie świadomości w zakresie profilaktyki raka jelita grubego, niwelacja barier powstrzymujących pacjentów z grupy docelowej, czego efektem będzie zwiększenie zgłaszalności na badania profilaktyczne oraz przedłużenie aktywności zawodowej mieszkańców powiatów limanowskiego, suskiego, wadowickiego, nowosądeckiego i tatrzańskiego.

Kto za to zapłaci?

Realizowany projekt dofinansowany jest ze środków Unii Europejskiej i budżetu Państwa w kwocie 1 632 087,60 zł. Dofinansowanie zostało przyznane zgodnie z następującym procentowym udziałem:

  • Współfinansowanie Unii Europejskiej, w wysokości 85,00% dofinasowania w kwocie 1 460 331,96 zł.
  • Współfinansowanie krajowe z budżetu państwa, w wysokości 10% w kwocie 171 755,64 zł.
  • Pozostałe 5% kosztów Projektu stanowi wkład własny Beneficjenta, czyli Allmedica Sp. Z o.o. w kwocie 85 950,00 zł.
Sfinansowano w ramach reakcji Unii na pandemię COVID-19

Dla kogo badanie?

Informacje ogólne:

Kolonoskopię możesz zrobić, jeśli jesteś w grupie osób w wieku:

  • od 50 do 65 lat, niezależnie od wywiadu rodzinnego,
  • od 40 do 49 lat, które mają krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano raka jelita grubego,
  • od 25 do 49 lat z rodziny z zespołem Lyncha. W tej grupie osób konieczne jest potwierdzenie rozpoznania przynależności do rodziny z zespołem Lyncha z poradni genetycznej na podstawie spełnienia tzw. kryteriów amsterdamskich i ewentualnego badania genetycznego. Niniejszy program finansuje tylko pierwsze badanie w tej grupie osób. Następne badania nadzorcze – powinny być finansowane z innych źródeł. Członkowie takiej rodziny powinny mieć powtarzane kolonoskopie nadzorcze co 2-3 lata, chyba, że badanie genetyczne wskaże, że u danej osoby nie ma mutacji genetycznych i że dana osoba może być zwolniona z wykonywania kontrolnych (nadzorczych) kolonoskopii.
  • od 20 do 49 lat z rodziny z zespołem polipowatości rodzinnej gruczolakowatej (FAP). W tej grupie osób konieczne jest potwierdzenie rozpoznania przynależności do rodziny z FAP z poradni genetycznej. Niniejszy program finansuje tylko pierwsze badanie w tej grupie osób.

Przygotowanie do badania

Aby dobrze uwidocznić jelito musi się je oczyścić z resztek pokarmowych i kału. W tym celu należy ściśle przestrzegać poniższych wskazówek, a w szczególności dotyczących diety i spożycia środka oczyszczającego jelito - CitraFleet lub w wyjątkowych, poniżej opisanych okolicznościach środkiem Fortrans.

1. Informacje ogólne:

Na badanie kolonoskopii/sigmoidoskopii/polipektomii należy się zgłosić 50 minut przed umówioną godziną badania z osobą towarzyszącą, która odbierze pacjenta po badaniu do domu.
Należy przynieść ze sobą:

  • podpisany formularz zgody na kolonoskopię/sigmoidoskopię
  • dotychczasowe wyniki gastroskopii, kolonoskopii i opisy histopatologiczne wycinków
  • informacje o uczuleniach na leki i środki chemiczne
  • karty informacyjne dotyczące przebytych zabiegów operacyjnych - jeżeli były operacje w obrębie jamy brzusznej
  • u osób biorących leki przeciwzakrzepowe badanie INR, nie starsze niż 5 dni
  • jeżeli są potrzebne okulary do czytania, proszę je zabrać ze sobą
Osoby posługujących się językami obcymi lub językiem migowym proszone są by na badanie przyjść z tłumaczem.

2. Dieta:

Przez 3 dni przed planowaną kolonoskopią:

  • Bezwzględnie nie należy jeść pieczywa z ziarnami, owoców pestkowych (np. winogron, pomidorów, kiwi, truskawek) oraz nasion słonecznika, siemienia lnianego, maku i sezamu (pestki i nasiona zalegające w jelicie utrudniają badanie)
  • poza tym zwykła dieta.

W przeddzień badania:

  • lekkostrawne ubogoresztkowe śniadanie (bez warzyw i owoców, bez ziaren zbóż): bułka lub chleb z masłem, z serem, jajkiem na twardo, wędliną, można pić w dowolnej ilości: herbatę, kawę bez fusów - czarną lub z mlekiem, klarowny sok, kompot bez owoców, wodę,
  • około godz. 13.00-15.00 można zjeść zupę typu krem albo przecedzony bulion, (rosół bez makaronu i bez warzyw)
  • od godziny 15.00 nie można jeść żadnych posiłków- można tylko pić klarowne płyny (wodę, herbatę, sok, kompot bez owoców)
  • można ssać landrynki.

W dniu planowanej kolonoskopii:

  • nie można jeść żadnych posiłków - można tylko pić klarowne płyny (wodę, herbatę do 4 godzin przed badaniem dla osób, która mają mieć badanie w znieczuleniu dożylnym). Osoby, które mają badanie w znieczuleniu miejscowym mogą pić cały czas przed badaniem.
  • można ssać landrynki.
Po kolonoskopii można wrócić do zwykłej diety, chyba że lekarz zaleci inaczej.

3. Spożycie środka oczyszczającego jelito – CitraFleet lub Fortrans

Zwykle stosuje się środek oczyszczający CitraFleet. U osób z chorobą nerek, niewydolnością nerek, osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, osób w podeszłym wieku, kobiet w ciąży wymagane jest przygotowanie do badania środkiem Fortrans. Środek do oczyszczenia jelita (zarówno Moviprer, CitraFleet jak i Fortrans) dostępny jest w aptece na podstawie recepty, którą może wypisać każdy lekarz. Zastosowanie się do poniższych zaleceń ma istotne znaczenie dla bezpiecznego i skutecznego wykonania badania.

Przygotowanie do kolonoskopii z Citrafleet:


Wypicie całych dwóch porcji roztworu CitraFleet oraz dodatkowych 2 litrów klarownych niegazowanych napojów (np. wody lub napojów izotonicznych) po każdej porcji roztworu, zgodnie z poniższym schematem zapewnia dobre oczyszczenie jelita. Wypicie mniejszej ilości roztworu i/lub niegazowanych napojów może spowodować niewystarczające oczyszczenie jelita i konieczność powtórzenia badania.

Przed badaniem kolonoskopii należy wypić roztwór środka oczyszczającego CitraFleet – są trzy możliwości, w zależności od ustalonej godziny kolonoskopii:

Kolonoskopia w godzinach porannych – do godziny 12:00:

Jeżeli kolonoskopię zaplanowano rano (do godziny 12:00) należy wypić odpowiedni roztwór środka przeczyszczającego CitraFleet w dwóch porcjach w następujących godzinach:

  1. Pierwszą porcję należy wypić popołudniu w dniu poprzedzającym badania – najlepiej około godziny 18:00. Należy rozpuścić jedną saszetką w 150 ml wody, zamieszać i natychmiast wypić (jeśli po zamieszaniu roztwór zrobi się ciepły to należy odczekać do ostudzenia), a następnie, po 10 minutach od spożycia preparatu, wypić 2 litry klarownych płynów.
  2. Drugą porcję należy wypić około 3 godziny przed planowaną godziną badania – należy rozpuścić drugą saszetką CitraFleet w 150 ml wody i szybko wypić, a następnie, po 10 minutach od spożycia preparatu wypić 2 litry klarownych płynów (najlepiej napoje wielo-elektrolitowe).

Kolonoskopia w godzinach 12:00 - 15:00:

Jeżeli kolonoskopię zaplanowano w południe lub wczesnym popołudniem (w godzinach 12:00 - 15:00) należy wypić odpowiedni roztwór przeczyszczający w dwóch dawkach – pierwszą w dniu poprzedzającym badanie, a drugą trzy godziny przed badaniem:

  1. Pierwszą porcję należy wypić wieczorem w dniu poprzedzającym badanie – najlepiej około godziny 20.00. Należy rozpuścić jedną saszetką w 150 ml wody, zamieszać i natychmiast wypić (jeśli po zamieszaniu roztwór zrobi się ciepły to należy odczekać do ostudzenia), a następnie, po 10 minutach od spożycia preparatu, wypić 2 litry klarownych płynów.
  2. Drugą porcję należy wypić rano w dniu badania – 3 godziny przed zaplanowaną godziną badania - należy rozpuścić drugą saszetką CitraFleet w 150ml wody i szybko wypić, a następnie, po 10 minutach od spożycia preparatu wypić 2 litry klarownych płynów (najlepiej napoje wielo-elektrolitowe).

Kolonoskopia w godzinach popołudniowo-wieczornych – po 15:00:

Jeżeli kolonoskopię zaplanowano późnym popołudniem (po godzinie 15:00) należy wypić odpowiedni roztwór przeczyszczający w dwóch dawkach w dniu badania rano:

  1. Pierwszą porcję należy wypić rano około 5:00 – 6:00 w dniu badania. Należy rozpuścić jedną saszetką w 150 ml wody, zamieszać i natychmiast wypić (jeśli po zamieszaniu roztwór zrobi się ciepły to należy odczekać do ostudzenia), a następnie, po 10 minutach od spożycia preparatu, wypić 2 litry klarownych płynów.
  2. Drugą porcję należy wypić w dniu badania – 3 godziny przed zaplanowaną godziną badania - należy rozpuścić drugą saszetką CitraFleet w 150ml wody i szybko wypić w ciągu 10 minut, a następnie, po 10 minutach od spożycia preparatu, wypić 2 litry klarownych płynów (najlepiej napoje wielo-elektrolitowe).

Przygotowanie do kolonoskopii z wykorzystaniem Fortransu:


Przed badaniem kolonoskopii należy wypić roztwór środka oczyszczającego Fortrans – są trzy możliwości, w zależności od ustalonej godziny kolonoskopii:

Kolonoskopia w godzinach porannych – do godziny 12:00:

Jeżeli kolonoskopię zaplanowano rano (do godziny 12:00) należy wypić odpowiedni roztwór środka przeczyszczającego Fortrans w dwóch porcjach w następujących godzinach:

  1. Pierwszą porcję należy wypić wieczorem w dniu poprzedzającym badania – najlepiej między godziną 18.00 a 20.00. Należy wypić 2 litry odpowiedniego roztworu przeczyszczającego (2 saszetki Fortrans i 2 litry wody niegazowanej) – w tempie 1 szklanka na 15 minut.
  2. Drugą porcję należy wypić wcześnie rano około 4 godziny przed planowaną godziną badania – Należy wypić wypić 2 litry roztworu przeczyszczającego (2 saszetki Fortrans i 2 litry wody niegazowanej) - w tempie 1 szklanka na 15 minut. Picie tego roztworu zaczynamy 4 godziny przed planowanym badaniem i optymalnie należy to zakończyć 2 godziny przed planowaną godziną badania. W celu poprawy smaku preparatu przeczyszczającego można do niego dodać sok z cytryny i schłodzić płyn w lodówce.

Kolonoskopia w godzinach 12:00 - 15:00:

Jeżeli kolonoskopię zaplanowano w południe lub wczesnym popołudniem (między 12:00 a 15:00) należy wypić odpowiedni roztwór środka przeczyszczającego w dwóch porcjach– pierwszą w dniu poprzedzającym badanie, a drugą w dniu badania rano.

  1. Pierwszą porcję należy wypić wieczorem w dniu poprzedzającym badania – najlepiej między godziną 18.00 a 20.00. Należy wypić 2 litry odpowiedniego roztworu przeczyszczającego (2 saszetki Fortrans i 2 litry wody niegazowanej) – w tempie 1 szklanka na 15 minut.
  2. Drugą porcję należy wypić w dniu badania rano – 4 godziny przed zaplanowaną godziną badania - należy wypić wypić 2 litry roztworu przeczyszczającego (2 saszetki Fortrans i 2 litry wody niegazowanej) - w tempie 1 szklanka na 15 minut. Picie tego roztworu zaczynamy 4 godziny przed planowanym badaniem i optymalnie należy to zakończyć 2 godziny przed planowaną godziną badania. W celu poprawy smaku preparatu przeczyszczającego można do niego dodać sok z cytryny i schłodzić płyn w lodówce.

Kolonoskopia w godzinach popołudniowo-wieczornych – po 15:00:

Jeżeli kolonoskopię zaplanowano popołudniu (po godzinie 15:00) należy wypić odpowiedni roztwór przeczyszczający w dniu badania rano i w południe w całości - 4 litry roztworu (4 saszetki Fortrans i 4 litry wody niegazowanej) – w tempie 1 szklanka na 15 minut.

  1. Wypijanie pierwszej porcji należy rozpocząć wypijanie na 8 godzin przed badaniem i pić w tempie 1 szklanka na 15 minut.
  2. Drugą porcję zaczynamy pić 4 godziny przed planowanym badaniem i optymalnie należy to zakończyć 2 godziny przed planowaną godziną badania. W celu poprawy smaku preparatu przeczyszczającego można do niego dodać sok z cytryny i schłodzić płyn w lodówce.

4. Espumisan

Dodatkowo można zażyć 3 kapsułki Espumisanu wieczorem w przededniu badania i 3 kapsułki Espumisanu w dniu badania rano.

5. Przyjmowanie leków

W dniu badania należy zażyć rano leki przyjmowane na stałe i popić wodą - najlepiej 2 godziny przed lub po spożyciu preparatu przeczyszczającego – chyba, że ustalono inaczej podczas wizyty poprzedzającej badanie. Doustne preparaty żelaza należy odstawić na 5 dni przed planowanym badaniem.

Dostępność obiektów dla osób z niepełnosprawnościami

Informacje ogólne:

Dostępność biura projektu biura projektu zlokalizowanego w Allmedica Sp. z o.o. w Nowym Targu ul. Kolejowa 31 jak i pracowni endoskopowej w Allmedica Sp. z o.o. w Mszanie Dolnej ul. Orkana 10 pozbawione są barier architektonicznych:

  • Wejście do obu budynków odbywa się z poziomu chodnika i nie wymaga specjalistycznego podjazdu.
  • Korytarze i gabinety są szerokie i umożliwiają poruszanie się, wymijanie i swobodny obrót o 180 stopni osobom niepełnosprawnym w tym na wózkach inwalidzkich.
  • Brak progów ułatwia poruszanie się pomiędzy korytarzem i gabinetami.
  • Na korytarzach i schodach znajduje się wykładzina antypoślizgowa zabezpieczająca przed upadkiem szczególnie podczas niesprzyjających warunków atmosferycznych.
  • W obiekcie w Nowym Targu zamontowany jest dźwig osobowy umożliwiający transport osób niepełnosprawnych i w podeszłym wieku a w Mszanie Dolnej winda.
  • Na każdym poziomie zlokalizowane są ubikacje dla osób niepełnosprawnych, które są odpowiednio oznakowane i wyposażone a drzwi odpowiednio szerokie.
  • Wszystkie drzwi są wyposażone w klamki lub uchwyty niewymagające ściskania bądź przekręcania i umożliwiają obsługę jedną ręką.
  • Przełączniki oświetlenia oraz klamki umiejscowione są na takiej wysokości aby osoby z niepełnosprawnością miały do nich swobodny dostęp.
  • Rejestracja obiektu w którym zlokalizowane jest biuro projektu jest wyposażona w pętlę indukcyjną dla osób niedosłyszących.
  • W rejestracji zatrudniony jest asystent osoby z niepełnosprawnościami, którego zadaniem jest udzielanie pomocy pacjentom ze szczególnymi potrzebami przy wykonywaniu czynności związanych np. z rejestracją na wizytę, poruszaniu się po budynku i wielu innych.
  • Przed obiektem w Mszanie Dolanej znajduje się parking z wydzielonymi stanowiskami dla osób niepełnosprawnych.

Allmedica Sp. z o.o. w ramach powierzonego dofinansowania z Unii Europejskiej i budżetu państwa realizuje program dotyczący „Zapewnienia dostępności architektonicznej, cyfrowej i organizacyjnej POZ zlokalizowanej w budynku przy ul. Kolejowej 31 w Nowym Targu do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami”, którego celem jest podniesienie jakości życia i wyrównanie szans osób o szczególnych potrzebach, czyli osób na wózkach inwalidzkich oraz o ograniczonej możliwości poruszania się, osób starszych, osób niewidomych i słabowidzących, osób głuchych i słabosłyszących, osób z niepełnosprawnościami psychicznymi i intelektualnymi, kobiet w ciąży, osób z małymi dziećmi, w tym z wózkami dziecięcymi, osób mających trudności w komunikowaniu się z otoczeniem a także osób o nietypowym wzroście. W ramach przedmiotowego przedsięwzięcia planuje się miedzy innymi montaż wejściowych drzwi automatycznych, doposażenie w drzwi wewnętrzne automatyczne w punkcie rejestracji, zakup lady do punktu rejestracji ułatwiający komunikację osób na wózkach inwalidzkich lub z niskorosłością, zakup ławek do punktu rejestracji, wymianę obecnego podnośnika na dźwig osobowy – windę, stworzenie nowej strony www dostosowanej do standardu dostępności WCAG 2.1, która obecnie jest w rozbudowie, stworzenie dedykowanego oprogramowania do telemedycyny spełniającego standardy WCAG 2.1.

Dokumenty do pobrania